پردۀ ِ پندار

1- این روزها مطبوعات و مردمان درگیر  حاشیه مسائل واکسن کرونا هستند. ( واکسن بعنوان مثال گفته شد سایر مسائل هم مشابه این موضوع است) حاشیه هایی مثل مقدار اثر نوع و کشور سازنده واکسن .  از فضای مجازی بگذریم که بی هیچ مستندی بر له و بیشتر بر علیه برخی واکسن و معایب آن و کشور سازنده دُرافشانی می کنند تا مراکزی علمی که به ظاهر مستند می نویسند اما دانسته و نادانسته " گرفتار " مسائلی هستند که نوع بشر را از آن گریزی نیست ، این گرفتاری در دیدگاه های مختلف اسامی مختلفی دارد اما اصل  مسئله یک چیز  بیش نیست . عده ای آن را حُب نَفْس و دیگران آن را " خطای مقایسه اجتماعی "  نامیده اند . این ناهنجاری فردی ِ سرایت کرده به اجتماع درمانی ندارد مگر اینکه هر لحظه هوشیار باشند که دارند  چه می نویسند و  چه انجام می دهند .

2- " خطای مقایسه اجتماعی" (لینک)  (1) بطور خلاصه بیان می کند که : هدف هر شخص بطور کلی و هر محقق  بطور خاص این است  که تا حد امکان در مشهور ترین مجله های علمی مقاله چاپ کند. اما در نهایت دو یا سه نفر "خبره" تصمیم می گیرند که در یک رشته مشخص چه مقالاتی چاپ بشود یا نشود. با در نظر گرفتن این نکته اگر یک محقق جوان مقالۀ متحول کننده ای بفرستد که محتویات مقاله تهدید به پائین کشیدن آن دو سه خبره تصمیم گیر از تخت و تاج شان باشد ،حدس بزنید چه اتفاقی خواهد افتاد. کوچکترین کار آنها سختگیری بیشتر در ارزیابی مقاله یا موضوع خواهد بود . اینجاست که " خطای مقایسه اجتماعی " حضور بروز پیدا می کند . یعنی آن دو سه خبره تصمیم گیر ، آگاهانه یا ناخودآگاهانه به این نتیجه می رسند که اگر این شخص یا صاحب مقاله بالا بیاد و صندلی آنها را بگیرد چه می شود؟ خوب می شود بطور آماری هم شده نتیجه گرفت که اکثریت بشر چه تصمیمی خواهند گرفت .( با استثنا ها کاری نداریم که گفته اند استثنا قانون و روال عادی نیست).

در این موقعیت است که جلال الدین مولوی دردمندانه می گوید که :