پردۀ ِ پندار

چرا باید دفترچه خاطرات داشت؟

در سال 2007 متخصصان اقتصاد تصویر امید بخشی از سالهای آتی برای مردم ترسیم کرده بودند . اما فقط 12 ماه بعد از آن ،بازارهای اقتصادی بهم ریخت . وقتی از همان متخصصان دربارۀ بحران اقتصادی سوال می شد ، جواب می دادند که : اعتبار بخشی سهل انگارانه به وام ها، فساد در بنگاههای پرداخت قرض ، کم بودن الزامات سرمایه و الی آخر. دلایل این بحران به شکل دردآوری واضح بنظر می رسد.

خطای بازنگری از متداول ترین خطاهاست . می توان آن را بدرستی پدیدۀ " من به تو گفته بودم" نامید .مثلا پس از پیروزی خیره کنندۀ رونالد ریگان برابر جیمی کارتر در سال 1980 مفسران معتقد بودند  انتخاب ریگان کاملا قابل پیش بینی بوده ، در صورتیکه تا چند روز قبل از انتخابات اختلاف آن دو به مویی بند بود .

یک نمونۀ غلط انداز خطای بازنگری ؛ که امروزه کاملا تراژدیک بودنش ثابت شده است.   شلیک یک گلوله در سال 1914 ( ترور ولیعهد اتریش علت شروع جنگ جهانی اول ) در سارایوو ، سی سال جهان درگیر جنگ کرد  و پنجاه میلیون انسان بخاطر آن کشته شدند. که امروزه هر کودکی جزئیات تاریخی آن را در مدرسه می خواند اما در سال 1914 چنین پیامدی به ذهن هیچ کس خطور نمی کرد و بسیار عجیب بنظر می رسید .

این محدود  به موضوعات جهانی نیست در زندگی روزمره خود و اطرافیانمان هم اتفاق می افتد ، ورشکستگی ، از دست دادن کار و جدایی همسران از همدیگر و...

پیمان و پروانه از هم جدا می شوند ، قضاوت ها و سخنان شروع می شود ، "معلوم بود آخرش اینطور می شود از اول هم با هم خیلی فرق (داشتیم) داشتند {خوب از اول فرق داشتید چطوری با هم ازدواج کردی ؟} و...

 چرا خطای بازنگری خطرناک است ؟ برای اینکه ما توانایی  پیش بینی خود را دست بالا می گیریم و بیش از حد به دانش خود اعتماد می کنیم و در نتیجه ریسک های زیادی را می پذیریم .

غلبه بر خطای بازنگری ساده نیست . مطالعات نشان داده انسانهایی که از این موضوع آگاه اند درست به اندازه دیگران اسیرش می شوند . 

یک توصیه این است که خاطراتت را بنویس . پیش بینی های خودت را یادداشت کن ، دربارۀ تغییرات سیاسی ، شغل خودت ، وزن ات ، بازار بورس و ... سپس گاهی یادداشت های خودت را با وقایع بیرونی مقایسه کن . از اینکه چه پیشگوی ضعیفی هستی شگفت زده خواهی شد .

گذشته نگری ( من به تو گفته بودم) ممکن است آرامش موقتی برای افرادی که تحت تاثیر پیچیدگی جهان هستند فراهم کند ، اما اگر بدنبال درک عمیق تری از چگونگی فعل و انفعالات دنیا هستی ، بهتر است دنبال راههای دیگری باشی.

  http://s2.picofile.com/file/8261749976/ابتهاج_00h42m25s_00h44m02s_.mp4.html